Slimme dieren eet je niet

Varkens zijn even slim als een kind van 5 jaar en dat zeggen ze ook van honden. Olifanten rouwen om hun dode soortgenoten en varkens doen dat ook. Apen en kraaien gebruiken gereedschap. Hoe meer dieren op mensen lijken of eigenschappen hebben die als menselijk doorgaan, hoe hoger ze gewaardeerd worden. Je komt ze dezelfde feiten overal tegen, onlangs nog bij een oproep om een gesubsidieerde vleespromotie aan te vallen. Wat mij betreft mag je ieder argument gebruiken als dat ertoe leidt dat mensen stoppen met vleeseten maar voor mijzelf vraag ik me af wat het betekent. Moet je je in een dier herkennen om er een gevoel bij te hebben? Hoef je met een dier dat weinig op mensen lijkt geen medelijden te hebben? Zou het niet algemener moeten gaan over de aard van dieren en hoe goed of slecht de manier waarop we met ze omgaan daarbij past? En, is daar wel iets over te zeggen? Het valt niet mee om na te gaan wat een dier denkt of voelt. Ik doe mijn best maar heb nog geregeld moeite om onze hond te begrijpen. Van de leefwereld van de kikkers en ringslangen in de vijver weet ik niets. Maar het zou eigenlijk geen verschil moeten maken bij de beoordeling van hun waarde en ook niet in de manier waarop je ze behandelt.

Door varkens of honden te waarderen om hun intelligentie (ik wist trouwens niet dat een kind van 5 minder intelligent was dan een volwassene, ik dacht dat intelligentie ongeveer gelijk bleef tijdens je leven) doe je ook alsof intelligentie hun waarde bepaalt. Intelligentie kan belangrijk zijn voor mensen, maar voor de miljoenen diersoorten op aarde is intelligentie waarschijnlijk niet belangrijker dan de vliezen tussen hun tenen of de kleur van hun staartveren. Als honden het voor het zeggen hadden, wat zouden ze dan van mensen zeggen: lachwekkend kleine staartje en bijna reukdoof?
En zelf bij mensen is het vreemd om intelligentie als criterium voor hun waarde te gebruiken. Wie zou willen volhouden dat een slimmer mens meer waard is dan een iemand met een lagere intelligentie alleen: je zou minstens verwachten dat daarbij ook gekeken wordt naar vaardigheden of gedrag. Want slim alleen, daar heb je niet veel aan.